Portada da Facultade de Medicina
O favor outorgado por Montero Ríos á Universidade compostelá propiciou a construción da Facultade de Medicina que se erixe entre 1905 e 1922 atendendo a trazas de Fernando Arbós y Tremanti, nunha localización inmediata ao Hospital Real. A súa portada, de carácter ecléctico, está presidida por un relevo concibido en mármore e que inclúe un tímpano no que se nos mostra unha operación cirúrxica practicada sobre o corpo dunha muller. É obra de Ramón Núñez, escultor vinculado a este centro e autor que realizara previamente o programa iconográfico da portada da Real Universidade.
Levantouse o edificio da Facultade de Medicina, detrás do Hospital Real de Santiago de Compostela, aberta á rúa de San Francisco, así denominada por conducir desde a actual praza do Obradoiro cara ao convento que extramuros erixiran os frades seráficos. O Ministerio de Instrución Pública autorizou en 1909 a súa fábrica, dilatándose a obra segundo proxecto do arquitecto desde 1910 ata 1928.
Sen entrar en detalles, fálase do proxecto de 1905 por Fernando Arbós e Tremantí con planos aprobados polo Ministerio de Instrución Pública en decembro de 1909, e o arquitecto Jesús López de Rego encargouse de rematar o plano xeométrico dos terreos adquiridos. Considérase que desde ese momento o proceso de construción xa segue un curso normal; finalmente encargouse da dirección das obras o arquitecto Isidro de Benito, iniciadas o 2 de xuño de 1910, e que no fundamental se realizaron entre este ano e 1927.
A súa fachada principal, no incerto gusto ecléctico daqueles anos, avanza lixeiramente sobre o resto do edificio incluíndo no centro columnas acaroadas de notable tamaño, cun frontón inferior, engadindo un segundo corpo que culmina nun tímpano que aloxa dentro dun conxunto de pedra de cantaría, un amplo altorrelevo en mármore, que sería executado polo escultor Ramón Núñez Fernández segundo testemuña a súa folla de servizos da Universidade de Valladolid o 28 de abril de 1924, que menciona entre as súas obras realizadas en Santiago, “En mármore, o frontón da facultade de Medicina (en construción) da devandita cidade”.
Efectivamente, estaba en construción o edificio, e sabemos que Ramón Núñez tivo obradoiro escultórico en Santiago aínda despois de trasladarse á Escola de Valladolid, pois contaría con obra pendente e tiña varios alumnos traballando con el.
Se sorprende esta autoría, tamén a representación. Non se trata de alegorías médicas, senón algo tan concreto como a escena dunha intervención cirúrxica a unha muller cuxo corpo espido está na mesa de operacións. Sen dúbida, un asunto tan novo que responderá a un mentor de grande influencia e destacado prestixio universitario.
Ramón Núñez, natural de Cádiz, chegou a Compostela en 1894 como profesor na Escola de Artes e Oficios, da que mesmo chegaría a ser director. Formou parte da Facultade de Medicina pola súa condición de escultor, e no Arquivo Histórico da Universidade de Santiago consérvase o seu expediente. O mesmo sucederá máis tarde cando vaia a Valladolid, onde tamén se incorporará á Facultade de Medicina, o que o movería sen dúbida a realizar un par de bustos de médicos históricos valisoletanos.
Non estaría alleo á súa actividade como profesor de escultura o feito de que se lle encargase o amplo relevo de mármore para a fachada compostelá, ou que algún dos seus achegados, como o seu colega o arquitecto Jesús López de Rego, interviñesen en parte das formulacións iniciais. Pero debeu intervir con certa dificultade pois adiouse moito a obra arquitectónica, e mesmo a previa tarefa de traza de cimentos, expropiación de terreos e outros detalles relativos ao lugar no que se construíu a Facultade. Porén, sabemos que Ramón Núñez aínda tiña aberto obradoiro no ano 1915, no n.º 12 da Rúa Nova compostelá.
Colección Espazos
