Vítor de Felipe González Abarca
Felipe González Abarca é natural de Avilés (1765-1842). En 1807 recoñécenselle os seus graos pola Universidade compostelá. A concreción do vítor dedicado a este prelado, da orde dos mercedarios, estrutúrase dispoñendo baixo un capelo episcopal un par de escudos -un mercedario e o outro da Universidade compostelá- separados por unha cruz episcopal. Completan a composición dúas figuras infantís núas aos lados, sendo unha delas alada. Unha leva unha mitra e a outra un báculo. Acompáñase todo dunha lenda na que se data a obra en 1816, tras a súa elección como bispo de Ibiza.
Estudou en Salamanca e Roma, onde a súa orde o enviou á Universidade de Sapienza, doutorándose alí en Teoloxía e en Linguas (grego e hebreo). En 1806 é comendador do convento mercedario de Conxo e é en 1807 cando se recoñecen os seus graos pola Universidade compostelá, sendo agora profesor substituto na cátedra de Hebreo. Aínda cando el foi o proposto para a cátedra polo correspondente tribunal, o claustro optou por outro candidato, o que o levou a recorrer. Non se lle outorga dita praza ata que en 1812 o rexente da Audiencia de Galicia lle dá a razón. Así será quen a ocupe entre 1812 e 1815. O 30 de novembro de 1815 o reitor recibe unha carta anunciando que o dito catedrático fora proposto como bispo de Eivissa. Entón González Abarca, de forma xenerosa, renuncia ao que debía percibir da Universidade (X. Barreiro Fernández, M. A. Cendón Amado, M. X. Souto Blanco, pp. 183-184). El será o quinto prelado en ocupar a sede de Eivissa e faino entre os anos 1816 e 1829, ano no que se converte en bispo de Santander, cargo que ostentará ata a súa morte (A. Gil Novales, 2010, II, pp. 1357-1358). En Eivissa consagra a súa catedral en 1817; distinguiuse nesta diocese polo seu interese por apoiar a educación (Vid. http://www.obispadodeibiza.es/episcopologio/; https:// periodicodeibiza.es/noticias/cultura/2017/05/01/264508/bispo-asturiano- ibiza-do-século- xix.html). En tanto, en Santander foi recoñecido por ser “… moi constante na Visita Pastoral e distinguiuse polo seu amor aos pobres” (http://www.diocesisdesantander.com/episcopologio/).
Acompáñase dunha lenda que di así: EL YLLMO SR D. FELIPE GONZALS/ ABARCA DEL ORDEN DE LA MER/CED CALZADA MRO, EN SU RELIGION/ YLER. ELECTOR GENERAL DR EN SAGRA/DA TEOLOGIA EN ESTA RL. UNIVER/SIDAD DE SANTO. Y CATHEDRATICO DE LENGUA SANTA. OBISPO DE YBIZA/ AÑO DE 1816.
Dátase, pois, o vítor en 1816. Realízase, deste xeito, tras a súa elección como bispo, quizais tamén como testemuño de agradecemento pola xenerosidade económica que tivo coa Universidade e, en certo xeito, posiblemente como desagravio polo trato que o claustro lle dera ao non querer facelo no seu momento catedrático (Vid. J. M. García Iglesias, 2016, pp. 268-269).
Xa desde os primeiros tempos da posta en marcha do colexio de Fonseca debeuse de honrar a personaxes de relevo que tiveron relación con el mediante un vítor; aínda se conservan na fachada principal, cara ao lado sur, restos dun antigo do que pode verse en caracteres de gran formato parte dun nome.
Faise de tal modo mención a alguén concreto ao que se quere recoñecer, xa que esa é a finalidade das aclamacións, seguíndose neste sentido polo modo de pintar os caracteres en vermello, formas semellantes ás utilizadas entre outras institucións pola Universidade de Salamanca, na que este costume vai ter unha fonda e perseverante tradición.
Pero a factura de vítores ía plasmarse a partir do primeiro terzo do século XIX en obras pictóricas nas que se conxugan o recoñecemento a un determinado personaxe a través dunha imaxe, de cariz alegórico, e unha lenda co testemuño dos seus méritos persoais. Consérvanse tres entre os que gardou o Colexio de Santiago Alfeo, ou “Maior de Fonseca”: os de Benito Ramón Hermida, Manuel Pardo Ribadeneira e Jacobo María de Parga y Puga, citados por orde de antigüidade.
X. Barreiro Fernández, M. A. Cendón Amado, M.X. Souto Blanco, 2002: X. Barreiro Fernández, M. A. Cendón Amado, M.X. Souto Blanco , “O Século XIX”, en X. R. Barreiro, , Historia da Universidade de Santiago de Compostela, II , Santiago de Compostela (Universidade de Santiago de Compostela), 2002.
J. M. García Iglesias, 2016: J. M. García Iglesias, Minerva, la Diosa de Compostela. Espacios y obras a relacionar con el saber, Santiago de Compostela (Andavira Editora- Consorcio de Santiago), 2016, pp. 223-226.
A.Gil Novales, 2010: A Gil Novales, GIL NOVALES, A., Diccionario biográfico de España (1808-1833): de los orígenes del liberalismo a la reacción absolutista, Madrid (Fundación Mapfre), 2010.